Hiện nay, các vụ cháy nổ ngày càng gia tăng, nhất là ở những khu dân cư đông người. Công tác phòng cháy chữa cháy không chỉ là nhiệm vụ của các cấp lãnh đạo và các chiến sĩ PCCC – CNCH mà còn là trách nhiệm của mỗi công dân. Bài viết dưới đây chia sẻ một số biện pháp phòng cháy chữa cháy cơ bản mà mọi người nên nắm rõ.
Một số biện pháp phòng cháy cơ bản
1. Kiểm tra và bảo quản thiết bị, vật dụng
– Thường xuyên kiểm tra và bảo dưỡng các vật dụng, thiết bị điện, đường dây điện, phương tiện làm việc và sản xuất.
– Đặt các vật liệu, vật dụng, thiết bị dễ cháy cách xa nguồn lửa, nguồn điện, nguồn nhiệt.
– Bảo quản các hoá chất dễ cháy (xăng, dầu, ga, khí đốt) đúng quy định ở khu vực an toàn.
– Sửa chữa, thay mới các thiết bị điện, dây dẫn,… đã hư hỏng. Tránh trường hợp rò rỉ, chập mạch điện.
– Tắt nguồn điện, nguồn nhiệt và các thiết bị khi không sử dụng, khoá van bình ga, đậy kín nắp các thùng chứa hoá chất.
2. Phòng cháy trong thiết kế, thi công, xây dựng
– Sử dụng vật liệu chống cháy khi xây dựng công trình là biện pháp phòng cháy chữa cháy cơ bản. Xây tường, vách ngăn, trần nhà chống cháy để tạo lớp ngăn lửa.
– Lắp đặt hệ thống báo cháy, báo khói, hệ thống phun nước tự động.
– Lắp đặt hệ thống điện an toàn: có cầu dao tự động (aptomat), cầu chì tự ngắt khi điện quá tải,…
– Xây dựng lối thoát hiểm, thoát nạn, có hệ thống đèn chỉ dẫn, đèn chiếu sáng.
– Thiết kế và lắp đặt hệ thống chống sét theo quy định.
3. Tuân thủ quy định của pháp luật về phòng cháy chữa cháy
– Niêm yết tiêu lệnh, nội quy phòng cháy chữa cháy, các biển cấm lửa, cấm hút thuốc tại những nơi có nguy cơ cao xảy ra cháy, nổ.
– Trang bị phương tiện, thiết bị phòng cháy chữa cháy như bình xịt chữa cháy, mền chống cháy, mặt nạ chống khói, thang dây, …
– Thường xuyên tuyên truyền kiến thức phòng cháy chữa, tập huấn thực hành cách sử dụng các thiết bị chữa cháy, tìm hiểu kỹ năng thoát nạn khi hoả hoạn xảy ra.
– Tuân thủ quy định pháp luật về phòng cháy chữa cháy: không đốt rừng làm nương rẫy, không đốt phá nhằm mục đích chống đối hay huỷ hoại tài sản và tính mạng người khác, kiểm định phòng cháy chữa cháy,…
– Phối hợp với các cơ quan, tổ chức và lực lượng cảnh sát PCCC để ngăn chặn đám cháy lan rộng, đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản.
Phương pháp chữa cháy hiệu quả
1. Ngăn cách oxy với chất cháy
Sử dụng các vật liệu, vật dụng, thiết bị chữa cháy đậy, bao phủ lên chất cháy để ngăn chất cháy tiếp xúc với oxy. Có thể dùng cát, chăn/mền, bao tải, vải bạt, bọt chữa cháy, nắp đậy,… Biện pháp chữa cháy này chỉ có tác dụng khi chất cháy và phạm vi cháy nhỏ, có thể dập tắt ngay.
2. Làm loãng nồng độ oxy
Sử dụng các chất chữa cháy như khí nitơ, khí cacbonic, bọt trơ phun vào vùng cháy. Cách này giúp làm loãng nồng độ oxi và nồng độ hỗn hợp cháy, nhanh chóng dập tắt đám cháy.
3. Phương pháp làm lạnh
Sử dụng các chất chữa cháy như khí trơ lạnh CO2, khí N2, nước để làm giảm nhiệt độ đám cháy, làm mát ngọn lửa và các vật cháy, dập tắt đám cháy hiệu quả. Lưu ý: không dùng nước chữa cháy đối với đám cháy do điện hay hoá chất (khí ga, xăng, dầu).
Quy trình xử lý sự cố cháy, nổ
1. Báo động khẩn cấp
Ngay lập tức nhấn nút chuông báo cháy, hô hoán lớn, dùng loa/kẻng hoặc các vật dụng khác để thông báo có cháy cho mọi người xung quanh được biết để kịp thời sơ tán đến nơi an toàn.
2. Ngắt nguồn điện
Cúp cầu dao điện trong khu vực có cháy để tránh gây cháy nổ lớn hoặc giật điện. Nếu đám cháy do điện hoặc hoá chất thì cần đảm bảo mọi người không sử dụng nước để dập tắt. Biện pháp chữa cháy hữu hiệu là dùng cát hoặc các bình xịt bọt.
3. Thông báo cho lực lượng PCCC
Nhanh chóng gọi điện đến số 114 thông báo cho lực lượng cảnh sát phòng cháy chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ được biết vị trí đang xảy ra đám cháy.
4. Chữa cháy ban đầu
Trong thời gian chờ đợi lực lượng PCCC đến, mọi người nên tập trung sử dụng các vật dụng, thiết bị chữa cháy tại chỗ để dập tắt đám cháy, ngăn ngọn lửa lan rộng hơn. Các thiết bị có thể dùng như bình xịt chữa cháy, cát, nước, mền chống cháy… Cần đánh giá tình hình đám cháy, chỉ dập lửa khi đám cháy nhỏ. Nếu đám cháy quá lớn, lửa lan nhanh, mọi người cần tìm cách di chuyển khỏi khu vực nguy hiểm.
5. Thoát nạn và cứu người gặp nạn
Khi xảy ra hoả hoạn, mọi người cần thoát khỏi khu vực cháy. Bảo vệ tính mạng là trên hết. Không nên tiếc nuối hay cố gắng bảo vệ tài sản mà kéo dài thời gian thoát hiểm. Nếu có đủ khả năng, hãy cố gắng hướng dẫn, giúp đỡ cứu người bị nạn khỏi đám cháy.
Cần cúi thấp người và bịt kín mũi để tránh khói độc, trùm mền chống cháy hoặc mền đã thấm nước lên người để giảm nguy cơ bị bỏng. Đối với nhà cao tầng, nên di chuyển xuống dưới bằng cầu thang, không sử dụng thang máy, không nhảy qua ban công. Trường hợp đám cháy lan đến hành lang và cầu thang, chỉ còn lối thoát hiểm duy nhất là ban công thì cần đảm bảo dùng thang dây hoặc các vật dụng an toàn khác để di chuyển xuống dưới.
Bên cạnh các biện pháp phòng cháy chữa cháy, mọi người cần lưu ý đến việc bảo vệ tài sản, an ninh trật tự và an toàn tính mạng khi đám cháy xảy ra. Ngăn chặn tình trạng kẻ xấu lợi dụng hoả hoạn để trộm cắp, phá hoại hoặc gây nguy hiểm tính mạng.
Công tác phòng cháy chữa cháy không phải chuyện của riêng ai, nên rất cần sự chung tay của tất cả chúng ta. Bài viết đã tổng hợp những biện pháp phòng cháy chữa cháy cơ bản mà hiệu quả. Mong rằng mọi người sẽ áp dụng để đảm bảo an toàn cháy nổ cho bản thân và người xung quanh.
